Château d'Yquem
Historia najsłynniejszej posiadłości w Sauternes, sklasyfikowanej w 1855 roku jako Premier Cru Supérieur, rozpoczyna się w 1593 roku, kiedy potomek miejscowej rodziny szlacheckiej, Jacques Sauvage, otrzymał prawo feudalne do Yquem. W archiwach zarówno departamentu Gironde, jak i samego zamku można znaleźć informacje, że już wtedy istniały w okolicy wyjątkowe warunki do uprawy winorośli i praktykowano późne zbiory. Kilka lat później rodzina Sauvage wybudowała zamek i cierpliwie, działka po działce, zaczęła tworzyć winnicę. Pełnoprawnymi właścicielami Yquem jej przedstawiciele stali się w 1711 roku, za panowania Ludwika XIV. W 1785 roku Françoise Joséphine de Sauvage d'Yquem poślubiła hrabiego Louisa Amédée de Lur-Saluces. Trzy lata później, w 1788 roku, hrabia zmarł w wyniku wypadku podczas jazdy konnej. Młoda wdowa została głową rodziny i wykazała się niezwykłą biegłością w zarządzaniu majątkiem. Françoise Joséphine, zagorzała przeciwniczka rewolucji francuskiej, pomimo dwukrotnego pobytu w więzieniu, nawet w tych burzliwych czasach zdołała utrzymać rodzinny majątek i sprawić, by Yquem dobrze prosperowało. W 1826 roku wraz ze swoim zarządcą Garosem zbudowała nową winiarnię, co w owych czasach było zuchwałym krokiem – przekształcając posiadłość w prawdziwy biznes i rozsławiając w świecie powstające w niej wina. To właśnie podczas jej rządów w Yquem opracowano metodę zbierania winogron w kilku przejściach.
Czytaj więcej
Françoise-Joséphine znalazła godnego następcę w osobie wnuka Romaina-Bertranda de Lur-Saluces, który bardzo wziął sobie do serca rolę zarządcy Yquem, a nie tylko objął w posiadanie rodzinną posiadłość już wówczas cieszącą się statusem mitycznej. Podczas słynnej klasyfikacji sporządzonej na wniosek cesarza Napoleona III w 1855 roku, w pośmiertnym uznaniu ogromnych osiągnięć "damy z Yquem", posiadłość jako jedyna została sklasyfikowana jako Premier Cru Supérieur.
W drugiej połowie XIX wieku Yquem przeżywało długi okres prosperity. Ludzie z całej Europy zadawali sobie wiele trudu, by znaleźć powstające w posiadłości wyjątkowe wino. Wielki książę Konstanty, brat cara Rosji, trafił na pierwsze strony gazet, płacąc 20 000 franków w złocie za beczkę Château d'Yquem, co było wówczas ceną niespotykaną. Japonia, która otworzyła się na handel zagraniczny w okresie panowania dynastii Meiji, również odkryła przyjemności płynące z picia Yquem. Po śmierci Romaina-Bertranda stery przejął jego syn, markiz Amédée de Lur-Saluces, a po nim jego młodszy brat, Eugène. Ten etap historii Yquem zakończył się wraz z dwoma dramatycznymi wydarzeniami: kryzysem spowodowanym plagą filoksery i wybuchem I wojny światowej. W 1914 roku Yquem odegrało ważną rolę; zamek przekształcono w szpital wojskowy. Markiz Bertrand de Lur-Saluces, syn Eugène’a służył na froncie jako oficer. Pod koniec wojny, w wieku 30 lat, przejął zarządzanie posiadłością i pełnił tę funkcję przez następne pół wieku.
Bertrand był człowiekiem z charakterem i zagorzałym strażnikiem filozofii Yquem. Sprzeciwiał się szaptalizacji i odważnie bronił rodzinnych włości, nawet w czasach recesji w latach 30-tych. Przez czterdzieści lat był przewodniczącym Union des Crus Classés de la Gironde i odegrał kluczową rolę w określeniu wielu aspektów prawnych apelacji Sauternes. Był również jednym z głównych zwolenników butelkowania wina w château w celu zagwarantowania jego autentyczności. Podczas II wojny światowej Bertrand de Lur-Saluces dwa lata przebywał w niewoli; na szczęście ostatecznie udało mu się wrócić do swojej ukochanej posiadłości. Aż do śmierci w 1968 roku pracował na rzecz rozwoju Château d'Yquem, zwłaszcza w kontekście jego pozycji na rynku międzynarodowym.
Bezdzietny i pragnący zabezpieczyć przyszłość Château d'Yquem, Bertrand de Lur-Saluces w 1966 roku wyznaczył jednego z synów swojego brata Amédée, Alexandre'a de Lur-Saluces, na swojego następcę. Początkowo zarządzanie posiadłością sprawiało młodemu hrabiemu wiele kłopotów; jednocześnie musiał sobie radzić z serią złych roczników, głębokim kryzysem w handlu winem w Bordeaux oraz imponująco wysokim podatkiem spadkowym, który zagrażał przetrwaniu d'Yquem. Posiadłość udało się uratować dzięki rygorystycznemu zarządzaniu i znakomitemu rocznikowi 1975, po trzech katastrofalnych. Kilka dobrych roczników w latach 80. pozwoliło przywrócić równowagę i dokonać nowych inwestycji. W ciągu piętnastu lat produkcja powoli rosła, podobnie jak jakość win i wiedza techniczna. W 2004 Château d'Yquem zostało kupione przez LVMH Moët Hennessy-Louis Vuitton. W ten sposób rozpoczął się nowy rozdział w historii zamku. Zarządzanie posiadłością przypadło Pierre'owi Lurton, pełniącemu tę funkcję także w należącym do koncernu Château Cheval Blanc w Saint-Emilion.
Siedlisko
Wielkie wina nie rodzą się przypadkowo w dowolnym miejscu. To unikalne połączenie warunków klimatycznych i geologicznych tworzy siedlisko, w którym powstają wina wybitne. Na pewno dzieje się tak w przypadku Yquem, którego terroir uosabia wszystko, co najlepsze w Sauternes. Górne warstwy gleby w winnicach Château d'Yquem są suche i doskonale akumulują ciepło dzięki gładkim, płaskim otoczakom i gruboziarnistemu żwirowi. Gliniaste podłoże umożliwia gromadzenie wody, a na terenie posiadłości znajdują się liczne źródła. Aby zapobiec podtopieniom, jeszcze w XIX wieku zainstalowano rury odwadniające. Duże rozmiary Yquem pozwoliły na obsadzenie 113 hektarów winorośli na bardzo zróżnicowanym typie podłoża Sauternes, co jest kluczowym czynnikiem wpływającym na jakość i złożoność win Château d'Yquem.
Posiadłość znajduje się w sercu 20-kilometrowego pasa terenu ciągnącego się wzdłuż obu brzegów w dolinie Garonne, gdzie usytuowane są wszystkie apelacje słodkich i półsłodkich białych win Bordeaux (Sainte Croix du Mont, Loupiac, Cérons, Cadillac i Barsac).
Winnica
Należące do Château d'Yquem winnice znajdują się na wysokości 80 metrów n.p.m. – na najwyższym wzniesieniu w Sauternes. Dzięki temu panuje w nich wyjątkowy mikroklimat umożliwiający przemieszczanie się wiatrów ze wschodu pomagających usunąć niepożądaną, nadmierną wilgoć, zwłaszcza w późniejszym okresie wegetacji, kiedy zaczyna się rozwijać pleśń szlachetna.
Podłoże w winnicy stanowi połączenie gliny, żwiru i piasku na wapiennym podglebiu, o różnej zawartości gliny, w zależności od parceli. Duże pokłady gliny odróżniają podłoże Yquem od tego w innych winnicach. Winogrady Yquem podzielone są na 150 różnych parceli. To właśnie połączenie owoców różnych działek, gleb, odmian winogron, klonów i podkładek tworzy magię Château d'Yquem. Krzewy winorośli mają średnio 25 lat. Ogólnie rzecz biorąc, są one wymieniane przed osiągnięciem wieku 50 lat.
Co roku wymienia się od dwóch do trzech hektarów zbyt starych winorośli, a ziemia przez rok leży odłogiem. Potem trzeba czekać co najmniej pięć lat, aby nowe krzewy wydały winogrona spełniające bardzo rygorystyczne normy Yquem. W ten sposób każdego roku 12 hektarów winorośli jest nieproduktywnych. W Yquem uprawia się dwie odmiany winorośli: sémillon (75 procent upraw), dające bogate wino o doskonałej strukturze, oraz wcześnie dojrzewające sauvignon blanc (25 procent upraw) wnoszące do kupażu aromaty i finezję.
Wina
Choć jest ponad dwukrotnie droższe od każdego innego wina z Sauternes, po osiągnięciu dojrzałości Château d'Yquem przewyższa nie tylko każde inne słodkie wino bordoskie z Sauternes, ale każde inne słodkie wino z dowolnej winnicy na świecie! Château d'Yquem jest rekordzistą pod względem najdroższej butelki białego wina – w 2011 roku na aukcji jedna butelka historycznego d'Yquem z 1811 roku została kupiona za 117 000 dolarów!
Château d'Yquem obecnie dojrzewa 30 miesięcy w nowych beczkach z dębu francuskiego (100 procent nowych beczek). Winogrona pochodzą maksymalnie z 40 różnych parceli. Rocznie powstaje około 10 000 skrzynek wina Château d'Yquem. Poziom cukru w winach obecnie wynosi od 120 do 140 gramów na litr.
Wzrostowi poziomu cukru towarzyszy również świeżość, wynikająca z kwasowości. Ta doskonała równowaga w dużej mierze przyczynia się do wyjątkowości wina z Château d'Yquem, które nie jest podobne do żadnego innego słodkiego wina na świecie. Za młodu łączy w sobie zniewalające aromaty kwiatów, miodu, owoców tropikalnych, wanilii, pestek, moreli, białych brzoskwiń, grillowanych orzechów i pomarańczy. W miarę dojrzewania wino nabiera głębszej barwy z odcieniem pomarańczowomiedzianym i zaczyna ujawniać zapachy karmelu, karmelu z masłem i miodu oraz owoców tropikalnych. Jest skoncentrowane, bogate i głębokie, ale nawet przy całej tej słodyczy nie brakuje mu kwasowości, która utrzymuje je świeżym i żywym. Jego tekstura to czysty jedwab. Owszem, inne słodkie białe wina z Bordeaux mogą w różnym stopniu wykazywać podobne cechy za młodu, ale gdy większość z nich straci owocowość, Château d'Yquem nadal wspaniale się starzeje i pięknie ewoluuje.
Nie jest rzadkością, że najlepsze roczniki Château d'Yquem zachowują swe wyjątkowe walory nawet po 100 latach, jeśli były dobrze przechowywane. Choć wino jest drogie, zapewnia wyjątkowe doznania smakowe, w połączeniu z możliwością starzenia się przez dziesiątki lat.
Château d'Yquem jest doskonałe już w momencie wypuszczenia na rynek. Ale jednocześnie jest winem, które nie osiąga pełnej dojrzałości przed upływem przynajmniej 35–50 lat. To właśnie wtedy dzieje się magia!
Kiedy Château d'Yquem jest butelkowane, ma ciemnożółty lub złoty odcień. Wraz z dojrzewaniem kolor zmienia się i zaczyna ciemnieć. 80-letnie d'Yquem może mieć kolor ciemnej kawy.
