Château Haut-Brion
Château Haut-Brion to bordoska posiadłość w apelacji Pessac-Léognan jako jedyna z okręgu Graves sklasyfikowana w 1855 roku jako Pierwsze Grand Cru Classé. Posiada jedną z najdłuższych i najciekawszych historii wśród wszystkich châteaux w Bordeaux. Jej nazwa wywodzi się od starożytnego celtyckiego terminu "briga" w luźnym tłumaczeniu oznaczającego wzniesienie lub kopiec ziemi.
Z materiałów archiwalnych wynika, że Johanna Faure uprawiała winorośl w Haut Mont w pobliżu miejsca znanego dziś jako Haut-Brion już w 1426 roku! Winorośl posadzono w celu produkcji wina dla lokalnej kaplicy założonej w Bordeaux przez mnichów z Menuts by uczcić pamięć niedawno zmarłego brata Johana d'Artiguemale.
Najwcześniejsze znane dokumenty potwierdzające coroczną produkcję wina z przyszłych winnic Haut-Brion pochodzą z 1521 roku, kiedy to posiadłość znana była pod nazwą Aubrion. Czyni to Château Haut-Brion najstarszą, nieprzerwanie działającą winiarnią w Bordeaux.
Czytaj więcej
23 kwietnia 1525 roku Jeanne de Bellon, córka burmistrza Libourne, została poślubiona Jeanowi de Pontac. W posagu wniosła tereny, które później stały się Haut-Brion. W 1549 roku Jean de Pontac rozpoczął budowę nowego zamku, do dziś istniejącego na terenie posiadłości.
Pierwsza wzmianka w prasie dotycząca wina z Haut-Brion obecnie jest uważana za pierwszą oficjalną recenzję jakiegokolwiek wina. 10 kwietnia 1663 roku Samuel Pepys skomentował na piśmie swoje odczucia po skosztowaniu w londyńskiej Royal Oak Tavern wina, które postrzegał jako nowe wino z Bordeaux. Tym samym Château Haut-Brion zapisało się na kartach historii jako pierwsze na świecie wino, które doczekało się profesjonalnej recenzji.
W 1666 roku właściciel Château Haut-Brion otworzył w Anglii tawernę Pontac's Head w celu sprzedaży i promocji win z Haut-Brion. Była to pierwsza z bordoskich posiadłości, która zaczęła promować swoje wina nie tylko poza regionem, ale w innym kraju.
Co ciekawe, zachowały się etykiety Haut-Brion z 1850 roku, które wskazują, że przynajmniej część wina została zabutelkowana na miejscu, w château. Tym samym Château Haut-Brion byłoby pierwszą dużą posiadłością w Bordeaux butelkującą swoje wino.
Podczas historycznej klasyfikacji w 1855 roku Château Haut-Brion uzyskało status Pierwszego Grand Cru Classé jako jedyna posiadłość położona poza Médoc. Tym samym powstające w niej wina uznano za wyjątkowe. W owym czasie jedynie wina Lafite Rothschild, Latour i Margaux uznano za wina tej samej klasy (Château Mouton Rothschild dołączyło do tej wielkiej czwórki dopiero w 1973 roku).
Nowa era dla posiadłości zaczęła się w roku 1935 wraz z zakupem jej przez nowojorskiego finansistę Clarence’a Dillona. W 1967 roku jego wnuczka, Joan Dillon, poślubiła księcia Karola Luksemburskiego, bezpośredniego potomka Henryka IV. W 1975 roku przejęła kontrolę nad zarządzaniem Château Haut-Brion. Po śmierci księcia Karola Luksemburskiego w 1978 roku, Joan poślubiła księcia de Mouchy, który dołączył do zespołu Haut-Brion i Domaine Clarence Dillon działając u boku księżnej aż do 2003 roku, kiedy przeszedł na emeryturę. Obecnie u steru stoi książę Robert z Luksemburga, który przejął zarządzanie Domaine Clarence Dillon i Château Haut-Brion w 2008 roku.
Zarządcą posiadłości Château Haut-Brion aktualnie jest Jean-Philippe Delmas – przedstawiciel trzeciego pokolenia rodziny Delmas w tej roli. Historia Château Haut-Brion od niemal 100 lat nierozerwalnie związana jest z rodziną Delmas. Pierwszym z rodu, który objął stanowisko dyrektora posiadłości w 1924 roku był Georges Delmas. W 1961 roku zastąpił go syn, Jean-Bernard Delmas. To za jego rządów zaczęto w Haut-Brion stosować charakterystyczną dla marki butelkę o unikalnym kształcie; pierwszym wlanym do niej rocznikiem był 1958. To on podjął także decyzję o winifikacji win w tankach ze stali nierdzewnej odchodząc tym samym od kadzi drewnianych i zbiorników cementowych. W 2003 roku Jean Bernard Delmas został zastąpiony przez swojego syna, Jean- Philippe’a.
Winnica
Należące do Château Haut-Brion winogrady leżą w gminie Pessac, w apelacji Pessac-Léognan, zaledwie kilka kilometrów na południowy zachód od centrum Bordeaux. Krzewy rosną na żwirowym podłożu idealnym do uprawy winorośli. Podglebie składa się z gliny, piasku i wapienia. Osady żwirowe o grubości od 20 centymetrów do ponad trzech metrów tworzą zbocza o doskonałej ekspozycji, z naturalnym drenażem wzmocnionym przez rozległą sieć hydrograficzną małych cieków wodnych, takich jak Peugue czy Serpent, dopływy Garonny.
Winnica zajmuje powierzchnię 51 hektarów, z czego 48 hektarów obsadzonych jest czerwonymi odmianami winogron; 45,4 procent upraw stanowi merlot, 43,9 – cabernet sauvignon, 9,7 – cabernet franc i 1 procent – petit verdot. Prawie 3 hektary przeznaczono pod uprawę białych odmian winogron; w 51,5 procentach – sémillon i 48,5 – sauvignon blanc. Na terenie winnicy znajduje się również niewielka ilość sauvignon gris.
Średni wiek winorośli w Haut-Brion to 36 lat, ale można też spotkać stare krzewy w wieku niemal 90 lat. Gęstość nasadzenia wynosi od 8000 do 10 000 krzewów na hektar. Obecnie produkcja roczna Château Haut-Brion waha się pomiędzy 8 000 a 10 000 skrzynek.
Wina
Fermentację w Château Haut-Brion przeprowadza się w tankach ze stali nierdzewnej; posiadłość ta była jedną z pierwszych w Bordeaux, w których zaczęto stosować stalowe tanki do winifikacji zamiast kadzi drewnianych i betonowych.
Wino dojrzewa w nowych beczkach (100 procent nowych beczek) z francuskiego dębu nawet przez 24 miesiące. Aż 70 procent beczek używanych przez Haut-Brion powstaje w ich własnym zakładzie bednarskim.
Wino z Château Haut-Brion stanowi klasę samą w sobie; nie ma drugiego takiego w Bordeaux. Fantastycznie złożone aromaty ze wszystkimi niuansami ziemi, smoły, skóry, dymu, trufli, cassis i przypraw są unikalne dla Haut-Brion. Jest to niezwykle wyrafinowany, elegancki, zmysłowy styl wina, które nigdy nie jest zbyt ciężkie czy pozbawione równowagi. Czystość owoców jest w nim wyjątkowa. W porównaniu do innych bordoskich win, często bywa gotowe do picia w młodszym wieku, co bynajmniej nie pozbawia go zdecydowanych predyspozycji do starzenia. Dowodem tego są dobrze przechowywane butelki z roczków 1928, 1929 i 1945 po dziś oferujące fascynujące doznania smakowe. Zazwyczaj Château Haut-Brion potrzebuje kilku lat, a w najlepszych rocznikach nawet dwóch dekad, zanim w pełni ujawni swój prawdziwy charakter.
