To naprawdę dobra informacja w tak gorącym, w pełnym tego słowa znaczeniu, okresie. Do bogatej oferty Domu Wina dołączyły dwa znakomite białe wina hiszpańskie powstające w apelacji Rueda słynącej z produkcji bieli na najwyższym, światowym poziomie.

DO Rueda była pierwszą apelacją wytyczoną w regionie Kastylia-León w 1980 roku. Okolice maleńkiego miasteczka Rueda mogą poszczycić się długą historią uprawy winorośli; przed plagą filoksery, pod koniec XIX wieku, było tam nawet 90 tysięcy hektarów winogradów. Po ataku żarłocznej mszycy ostały się zaledwie przydomowe winniczki. Chyba żaden inny okręg winiarski nie był tak bliski zniknięcia z winiarskiej mapy świata, ale też filoksera wyjątkowo go sobie upodobała – panowała tu chyba najdłużej, bo niemal przez czterdzieści lat! Mimo to część krzewów, głównie we wschodniej, piaszczystej części apelacji, przetrwała zagładę. Niektóre mają po 180 lat i wciąż rodzą winogrona!

Pod dyktando bieli

Do niedawna w Rueda robiono tylko wina białe, głównie z odmiany verdejo. I chociaż jakiś czas temu ten stan rzeczy uległ zmianie wraz z decyzją władz o rozpoczęciu produkcji także win różowych i czerwonych, to i tak każdy szuka w Rueda wina z odmiany verdejo, królującej w tym miejscu bezapelacyjnie. Co bardziej wtajemniczeniu chętnie sięgną też po znakomite wina z sauvignon blanc – białej odmiany, na którą w kontekście tej apelacji także warto zwrócić uwagę. Szczególny szacunek należy się winiarzom z Rueda, którzy przez lata eksperymentów z odmianami i metodami uprawy, nie używając środków chemicznych, uzyskali doskonałe wyniki, a okręg należy dziś do najnowocześniejszych i najbogatszych w całej Hiszpanii. Wina z Rueda mogą być kupażami, bez podawania nazw odmian na etykiecie lub winami odmianowymi. Wina kupażowane określane są jako rueda (minimum 50 procent verdejo), odmianowe to rueda verdejo i rueda sauvignon blanc. W apelacji powstaje także, przy zastosowaniu metody tradycyjnej, nieco win musujących – rueda espumoso. Jednak tym, co najbardziej zwraca uwagę w kontekście apelacji Rueda jest dominacja lokalnej odmiany verdejo – zdumiewająca i niespotykana, jako że z odmianami międzynarodowymi – bez zastosowania prawnych ograniczeń – trudno wygrać, a już na pewno nie w takim stylu. Tymczasem w Rueda odmianowe wina z sauvignon blanc może robić każdy, a czyni to niewielu. Na szczęście w tej grupie znajduje się Avelino Vegas, który to producent oprócz najbardziej klasycznego dla apelacji verdejo (Montespina Verdejo 2020) robi także znakomite, czyste i szlachetne, wspaniale aromatyczne sauvignon (Montespina Sauvignon Blanc 2020).

Siedlisko doskonałe

Warto mieć na uwadze, że okolice Ruedy, jak mało które na Półwyspie Iberyjskim słynącym głównie z doskonałych win czerwonych, predystynowane są do produkcji wysokiej jakości bieli. Okręg zwrócony jest na północ, w kierunku rzeki, skąd napływają wilgoć i rześkie powietrze, co powoduje, że wina uzyskują większą aromatyczność i elegancję. Warunki są tu trudne, bo Rueda leży na płaskowyżu na wysokości 700–800 m n.p.m., a klimat jest kontynentalny – lata są bardzo gorące, zaś zimy zdają się nie mieć końca. Mimo małych opadów to wilgoć od rzeki i dość spore nasłonecznienie powodują, że owoce osiągają dobrą kwasowość i poziom cukrów. Największym dostarczycielem wilgoci są jednak mgły, które na wiosnę i jesienią stanowią stały element krajobrazu.

Wydobyta z zapomnienia

W przeszłości Rueda, przez długi okres, była dostarczycielem najwyższej jakości win na hiszpański dwór i najlepsze stoły kraju. Jednak gdy ciężar hiszpańskiego życia polityczno-gospodarczego przeniósł się do Madrytu, turystycznie mało atrakcyjna Rueda popadła w zupełne zapomnienie. Jeszcze pół wieku temu do rzadkości należały asfaltowe drogi, nie mówiąc o jakichkolwiek inwestycjach.

Dopiero zainteresowanie tym miejscem renomowanego producenta z Rioja – Marqués de Riscal – w latach 70. ubiegłego wieku wydobyły Ruedę z letargu. Winiarnia szukała miejsca pod białe nasadzenia; wynajęto legendarnego enologa francuskiego, uważanego za ojca współczesnego winiarstwa Bordeaux, Émile’a Peynaud. Przypomniano sobie o zapuszczonej Ruedzie i dziwnej odmianie verdejo, występującej w dokumentach począwszy od XI wieku. Nie rezygnowano z innych prób, ale to właśnie ją Peynaud wybrał, jak również działki do nasadzeń.

Atuty odmiany verdejo

Verdejo za wykazane zainteresowanie odwzajemniło się z nawiązką. Chociaż szczep ten pochodzi prawdopodobnie z Afryki, a na tereny wokół Ruedy dotarł w czasach grecko-kartagińskich lub późniejszych, arabskich, na miejscu uważany jest praktycznie za autochtona. Verdejo jest odporne na niskie temperatury i suszę. Daje wspaniale aromatyczne wina o zapachu dojrzałych owoców, ziół, wawrzynu, a bywa że i anyżku. W ustach często są one ekstraktywne, niemal „oleiste” (z uwagi na dużą zawartość gliceryny), o średniej lub wysokiej kwasowości, z charakterystyczną lekką goryczką w posmaku. Świetnie nadają się do dłuższego dojrzewania, podczas którego wino zyskuje złożony, mocny i elegancki bukiet. Tylko kto, podczas takiego lata, z jakim mamy do czynienia tego roku, byłby w stanie wykazać się determinacją pozwalającą na odłożenie butelek do piwniczki? Szczególnie, że wina z odmiany verdejo znakomicie smakują nie tylko w połączeniu z przystawkami, owocami morza, rybami czy makaronami, ale także solo. Schłodzone do odpowiednio niskiej temperatury z wielkim sukcesem umilą nie jedno gorące i parne popołudnie, którym ostatnio niemal codziennie zmuszeni jesteśmy stawiać czoła.