Wybrany punkt odbioru: brak wybranego punktu

Otwórz butelkę by uczcić Międzynarodowy Dzień Cabernet Sauvignon!

2021-09-02

Cabernet sauvignon to obok merlota najbardziej rozpoznawalna odmiana Vitis vinifera, z której powstają rozmaitego autoramentu wina jak świat długi i szeroki. Są wśród nich zarówno te najbardziej eleganckie i wyrafinowane, jak i bogate, mocarne, czasami wręcz barokowe, a także lekkie, nieskomplikowane, przeznaczone do bieżącego spożycia. Jedno jest pewne; żaden sklep specjalistyczny czy dział winiarski w supermarkecie nie jest w stanie obejść się bez win z tej odmiany.



Specjalny zestaw na Dzień Cabernet Sauvignon

Pochodzenie cabernet sauvignon

Do niedawna uważano, że cabernet sauvignon cieszy się antycznym rodowodem, być może nawet jest starożytną bituricą opisywaną przez Pliniusza Starszego. Inne teorie mówiły o skrzyżowaniu w XVII wieku przez bordoskich winogrodników cabernet franc i sauvignon blanc w celu otrzymania odmiany o charakterystycznym aromacie i smaku, a także grubej, twardej skórce, dzięki której byłaby odporniejsza na choroby, a tym samym łatwiejsza w uprawie. Już w XVIII wieku odmiana szybko zaczęła się cieszyć dobrą reputacją w regionie Bordeaux dając silne wina z charakterem. Jednak prawdziwą karierę cabernet sauvignon zaczął robić dopiero w drugiej połowie XIX wieku, kiedy po pladze filoksery winogrodnicy szukali odmiany, która jak najszybciej pozwoli odbudować winiarski przemysł w Akwitanii. Stosunkowo plenny i odporny na większość chorób cabernet sauvignon stał się naturalnym wyborem. Ostatecznie dywagacje nad pochodzeniem odmiany zakończyły się w 1997 roku wraz z doświadczeniami z użyciem markerów DNA na kalifornijskim uniwersytecie w Davis. Badania potwierdziły, że odmianami rodzicielskimi cabernet sauvignon były cabernet franc i sauvignon blanc, ale do krzyżowania doszło w XVII wieku najprawdopodobniej przypadkowo, czyli jednak bez udziału człowieka.



Gdzie uprawia się cabernet sauvignon

Dzisiaj odmiana ta uprawiana jest niemal we wszystkich zakątkach winiarskiego świata. Począwszy od kanadyjskiej Okanagan Valley aż po libańską dolinę Beqaa ze słynną posiadłością Château Musar. Jednak chyba najsilniej cabernet sauvignon związany jest z Bordeaux uważanym za najważniejsze jego siedlisko; dominuje w położonym na lewem brzegu Żyrondy okręgu Médoc, gdzie zadomowił się od XVIII stulecia, prawdopodobnie dzięki baronowi Hektorowi de Brane, ówczesnemu właścicielowi Château Mouton i jego sąsiadowi Armandowi d'Armailhac.

Drugim szczególnie ważnym miejscem, w którym cabernet daje wybitne wina jest kalifornijska Napa Valley; to stąd pochodzi wino Opus One, będące wspólnym dziełem enologów wizjonerów Roberta Mondaviego i barona Filipa Rothschilda.

Chociaż cabernet sauvignon można uprawiać w rozmaitych siedliskach, najlepsze efekty daje na nieurodzajnym, żwirowym podłożu, gdzie jest ciepło. Potrzebuje dłuższego okresu niż merlot czy cabernet franc, by w pełni dojrzeć. Podczas gdy w przypadku win bordoskich z lewego brzegu mamy do czynienia z kupażami na bazie cabernet sauvignon, liczni producenci kalifornijscy, z owoców uprawianej na wulkanicznych, kamienistych glebach winorośli cabernet sauvignon robią wina jednoodmianowe.

Oprócz wysokiej klasy, bardzo eleganckich i długowiecznych win z caberneta sauvignon powstaje także morze niedrogiego i nieskomplikowanego wina tak na terenie Francji jak i innych krajów świata. Jednym słowem naprawdę jest w czym wybierać.

Wina z odmiany cabernet sauvignon mają głęboki kolor, cechują się bogactwem aromatycznym i koncentracją smaków przywodzących na myśl czarne porzeczki, jeżyny, czarne czereśnie, leśne jagody, likier z czarnej porzeczki i czekoladę, kiedy są młode oraz tytoń, trufle, drewno cedrowe, ziemię, grafit i skórę, kiedy są starsze.



Cechy odmiany

Cabernet Sauvignon ma niewielkie jagody o ciemnej barwie i grubej skórce, które w odpowiednich warunkach mogą uzyskać wielką koncentrację aromatów. Jest bardzo wytrzymały; dobrze rośnie niemal wszędzie, niezależnie od klimatu. Jego owoce mogą również przetrwać prawie wszystkie warunki pogodowe, jest odmianą odporną na choroby i insekty, które to cechy decydują o jej atrakcyjności w oczach zarówno winogrodników jak i winiarzy.


Jakie wina powstają z cabernet sauvignon?

Wina z odmiany cabernet sauvignon mają głęboki kolor, cechują się bogactwem aromatycznym i koncentracją smaków przywodzących na myśl czarne porzeczki, jeżyny, czarne czereśnie, leśne jagody, likier z czarnej porzeczki i czekoladę, kiedy są młode oraz tytoń, trufle, drewno cedrowe, ziemię, grafit i skórę, kiedy są starsze. Czasami pojawiają się zapachy żywiczne, korzenne, z odrobiną dymu i lukrecji. Często w winach wyczuwalny jest także aromat zielonej papryki. Wina potrafią być bogate i skoncentrowane, a także mocno taniczne. Najlepsze przykłady, pochodzące z najstosowniejszych dla odmiany ciepłych siedlisk o żwirowych i kamienistych glebach, powstałe z owoców o właściwym stopniu dojrzałości predystynowane są do długiego, mogącego trwać dekady, dojrzewania. Tak jak wielkie wina z Médoc i Graves; Château Mouton Rothschild, Château Latour, Château Margaux czy Château Haut-Brion.


Co podać do cabernet sauvignon?

Uznany za jedną z najlepszych i na pewno najbardziej znanych na świecie odmian winorośli cabernet sauvignon daje szeroki wachlarz możliwości kulinarnych połączeń. Naturalnie w zależności od siedliska, rocznika czy pomysłu enologa możemy spotkać się z różnymi cabernetami. Od lekkich i wyraźnie owocowych, które trzeba wypić gdy są młode i żywe, a skończywszy na ciężkich, mocno beczkowych wielkich winach, które zachwycają nas po kilku, czy wręcz kilkunastu latach spędzonych w piwniczce. Pomimo tych różnic cabernet, jak mało która odmiana zawsze zachowuje charakterystyczne dla siebie cechy. Są to typowe porzeczkowo-paprykowe aromaty, stosunkowo wysoka kwasowość i żywe, dość intensywne taniny. Wino winu nierówne, ale w tym przypadku podobne. Upraszcza to dość mocno łączenie z potrawami. Najprościej pisząc – niemal każde wino z odmiany cabernet sauvignon będzie pasowało do każdej potrawy z czerwonego mięsa. To podstawa. Warto jednak zagłębić się w szczegóły i niuanse.


 

Steki

Najbardziej klasycznym połączeniem, które sprawdza się zawsze, są steki. Grillowana wołowina to naturalny sprzymierzeniec ciężkich tanin i mocnej struktury wina. Można podawać je z ciężkimi sosami, grillowanymi warzywami czy sporą ilością ziół i przypraw. Doskonale zadziałają tu wszystkie popularne dodatki do steków: pieczone ziemniaki z rozmarynem, czosnkowe masło, truflowa oliwa, tapenada czy sos chimichurri. W tym jednak przypadku – najważniejszy jest główny składnik czyli mięso. Odpowiednio dobra wołowina przygotowana we właściwy sposób plus sól i bagietka wystarczą za najlepszy posiłek. Takiego zdania są między mieszkańcy Urugwaju, który słynie z wybornego mięsa. Możemy zatem sięgnąć po caberneta właśnie znad La Platy – Gran Reserva Juan Carrau Tannat Cabernet

Burgery

Mamy w Polsce coraz więcej okazji do tego by skosztować naprawdę dobrych burgerów, z wołowiny najwyższej klasy wraz z dobrze dobranymi dodatkami. Podobnie jak przy stekach – beczkowe cabernety pasują tu doskonale. Dzięki dodatkom możemy „podkręcić” danie pod to, co akurat mamy w kieliszku. Wyraźniejsza beczka i więcej nut dymnych w winie każe nam nieco mocniej przypiec mięso i nie szczędzić wędzonego sosu barbecue. Wysoki poziom tanin dobrze złagodzi plaster stopionego sera – dobrej goudy lub dojrzewającego cheddara. Do tego jeszcze jeden obowiązkowy dodatek czyli cebula. Najbardziej lubię gdy jest lekko skarmelizowana, z dodatkiem zredukowanego octu balsamicznego. W takiej wersji hamburgery najlepiej smakują z potężnymi, lecz niezbyt ostrymi winami z Kalifornii (Ranch 32 Cabernet Sauvignon).

 

Zioła i jagnięcina

Cabernet dobrze komponuje się z niektórymi ziołami, szczególnie tymi mocniejszymi takimi jak rozmaryn, tymianek oraz … mięta. Ta ostatnia może wydać się nieco kontrowersyjna, ale warto o niej pamiętać przyrządzając mięsa „pod caberneta”. Nie bójmy się mięty, szczególnie przygotowując dania z jagnięciny, która obok wołowiny jest drugim naturalnym wyborem. Ciężkie wina podamy do baranich szaszłyków przyrządzanych na żywym ogniu. Jagnięcy gulasz z groszkowo miętowym purée podamy do starszych, kilkuletnich cabernetów. Natomiast do lekko beczkowych win (maksimum rok w beczce) doskonale będą pasowały grillowane jagnięce kotleciki z dodatkiem sosu na bazie oliwy, soku z limonki i suszonej mięty. Dla mnie jagnięcina zawsze będzie kojarzyła się z Hiszpanią – zatem tu polecę coś z Półwyspu Iberyjskiego (Abadía Retuerta Pago Valdebellón).

Pomidory i grzyby – czyli coś dla wegetarian

Ci, którzy nie jadają mięsa nie muszą rezygnować z tych mocno tanicznych win. Jest sporo opcji vege, przy których cabernet nadal zostanie królem. Po pierwsze pomidory. Gęsty pomidorowy sos, pyrkający w rondlu przez godzinę lub dwie otworzy nam szereg możliwości. Połączony z grillowanym bakłażanem, zapiekanym serem, fasolą czy soczewicą doskonale będzie pasował do niejednego caberneta. Warto też korzystać ze sporej ilości ziół i przypraw – ziarna kolendry, pieczony czosnek, wędzona papryka czy suszony tymianek to także nasi sprzymierzeńczy.
Kolejnym pomysłem są leśne grzyby smażone na sklarowanym (lekko przyrumienionym) maśle z dodatkiem czosnku; one z powodzeniem dadzą sobie radę nawet z cięższymi winami z tej odmiany. Można je także podbić pastą truflową. Unikajmy jedynie śmietany, która z mocno tanicznym winem nie będzie dobrze smakowała. Do dań bezmięsnych szukajmy win o wyraźniejszej owocowości z minimalnymi taninami jak Mount Hermon Cabernet Sauvignon.

 

Mięsa na zimno

Świeże, w miarę młode cabernety z powiedzeniem możemy polecać do wołowiny na zimno. W każdej wersji. Zaczynając od wołowych wędlin wędzonych lub długo dojrzewających, a na tatarze kończąc. Zresztą cabernet dość dobrze łączy się także w wędlinami wieprzowymi – szczególnie tymi z południa Europy. Stąd też często traktujemy wina z caberneta jako uniwersalne do deski pasztetów i wędlin wszelkiego autoramentu. Lekko beczkowy, wyraźnie kwasowy cabernet będzie nam smakował z wołowym carpaccio. Szczególnie, gdy polędwicę uzupełnimy mocno trawiastą oliwą, rukolą i świeżo zmielonym pieprzem. Podobnie dobrze będzie smakowało to wino z klasycznym tatarem. Solidna kwasowość i wyraźne aromaty poradzą sobie nawet z trudnymi dodatkami jakimi są pikle, marynowane grzyby czy kapary. Z befsztykiem tatarskim doskonale smakował będzie nam na przykład mołdawski cabernet (Individo Merlot/Cabernet Sauvignon).

Gulasze i pieczenie

Solidny, długo fermentowany i dojrzewający w dębowych beczkach cabernet najlepiej smakował będzie z czerwonymi mięsami pieczonymi lub długo duszonymi w sosach. Najlepszym tego przykładem jest podawana w Bordeaux jagnięcina duszona w winie przez siedem godzin. Także charakterystyczny dla kuchni anglosaskiej gulasz z ogonów wołowych oraz nadal bardzo popularne wołowe policzki. Solidne cabernety to także dobry pomysł, gdy na stole pojawia się dziczyzna. Gulasz z dzika lub jelenia, mocno przyprawiany jałowcem i angielskim zielem, z dodatkiem słoniny, będzie wymagał takiego właśnie wina. Ja bardzo lubię podawać starsze, długo dojrzewające cabernety (Bagueri Cabernet Sauvignon) z polskimi zrazami w sosie grzybowym.
Dorota Romanowska

Dorota Romanowska

Przewodniczka enoturystyczna z wieloletnim doświadczeniem, redaktor magazynu „Czas Wina”. Posiada międzynarodowy tytuł WSET Level 3. Szczególnie interesuje ją kultura, historia i winiarstwo Półwyspu Iberyjskiego, Ameryki Łacińskiej oraz Włoch.

Dobór win do potraw:
Wojciech Giebuta

Wojciech Giebuta

Autor książki Kuchnia i wino - o sztuce łączenia win z potrawami. Przewodnik winiarski „Podróży z winem”, sommelier, redaktor magazynu „Czas Wina” z tytułem International Higher Certificate in Wines and Spirits WSET



Cabernet sauvignon w ofercie

Kalendarium sprawdź kalendarz wydarzeń
pixelpixelpixelpixelpixelpixelpixelpixelpixel